Togu Balık’ta Tarih Yeniden Keşfediliyor!

0

BEĞENDİM

0

İzmir Katip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) ile Moğolistan Bilimler Akademisi Arkeoloji Enstitüsü, Moğolistan’ın Tuul Vadisi’nde gerçekleştirilen kazı çalışmalarında geçen yıl tespit edilen kayıp şehir Togu Balık’ta çalışmalarına devam ediyor. Bu önemli tarihî alan, özellikle Türk tarihçileri ve arkeologları için büyük bir ilgi kaynağı haline geldi.

İKÇÜ’nden yapılan açıklamalara göre, üniversitenin Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesinden akademisyenler, Moğolistan’da ortak kazı yapmak amacıyla imzalanan bir protokol çerçevesinde Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) desteğiyle projelerini sürdürüyorlar. Kazı çalışmalarında, Türkler’in tarih boyunca önemli yerleşim yerlerinden biri olduğu düşünülen Togu Balık kenti üzerine yoğunlaşılmış durumda. Bu bölge, tarihi kaynaklarda Bilge Kağan ve Kül Tigin yazıtlarında da adı geçen Dokuz Oğuzlara (Uygurları kuran boylar) ait bir kent olarak belirtiliyor.

Kazı çalışmaları, Moğolistan’ın Tuul Vadisi’ndeki yerleşim yeri kalıntılarında, 40 kişilik bir ekip tarafından aktif olarak yürütülüyor. İKÇÜ Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Şaban Doğan’ın koordinasyonunda, Prof. Dr. Anıl Yılmaz ve Doç. Dr. Enkhtur Altangerel’in başkanlığında gerçekleştirilen bu çalışmalar, eski Türklerin inançları, ölü kültü ve şehircilik gibi konularda bilgi edinme hedefi taşıyor.

Araştırmalar, Tuul Nehri’nin iki yakasındaki antik şehir kalıntıları ve çevresindeki Mayhan, Tömst ve Agit dağlarını kapsayan 100 kilometrekarelik bir alanda sürdürülüyor. Projede yer alan ekipte arkeologlar, sanat tarihi uzmanları, botanikçiler ve paleograflar da bulunuyor, bu durum çok disiplinli bir çalışma modelinin oluşturulmasını sağlıyor. Çalışmalar sırasında, vadi içinde bir laboratuvar kurulmuş olup gün yüzüne çıkan tarihi eserler burada inceleniyor. Böylelikle, Türklerin bilinen tarihini yeniden şekillendiren önemli bulgular elde ediliyor.

2023 yılına ait kazılarda Türklerin madencilikteki başarıları ve 600’lü yıllara ilişkin ekonomik hayatlarıyla ilgili önemli veriler elde edildi. Prof. Dr. Şaban Doğan, Togu Balık kentinin günlük yaşamını, ekonomik yapısını ve mimarisini anlamak için belirledikleri çok disiplinli çerçeveye değinerek, önemli veriler elde ettiklerini ifade etti.

Doğan, geçen yıl keşfettikleri şehir çevresindeki alan ve atölyelerde altın ve bakır işlemesinin tespit edildiğini belirtti. Yüzey araştırmalarında antik dönemden kalma maden çukurlarının bulunması, kentin ekonomisinin madenciliğe dayandığına dair sağlam kanıtlar sundu. Bundan sonraki çalışmalarda bu doğrultuda derinleşeceklerini belirten Doğan, mimari yapıya odaklanarak bir saray kalıntısındaki incelemeleri son aşamaya getirmek üzere olduklarını da sözlerine ekledi.

İzmir Katip Çelebi Üniversitesi ile Moğolistan Bilimler Akademisi Arkeoloji Enstitüsü, daha önce gerçekleştirdikleri kazı çalışmaları neticesinde, bölgedeki alanın Dokuz Oğuzlar’ın yaşadığı ve Göktürkler ile savaşan Togu Balık kenti olduğuna dair kanıtlar elde etmişti. Bu çalışma, hem Türk tarihi hem de genel anlamda Orta Asya tarihine ışık tutacak bulgularla dolu.