0

BEĞENDİM

0

Ayasofya-i Kebir Camii Şerifi’nde Restorasyon Çalışmaları

Ayasofya-i Kebir Camii Şerifi’nde geçtiğimiz yıl, yaz aylarında başlatılan 1. etap restorasyon çalışmaları tamamlanmıştır. Bu çalışmalar, Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından koordine edilmiştir. Restorasyon sürecinin başlangıcında Ayasofya Camii’nin detaylı analizleri yapılmış olup, caminin olası bir deprem anında ağır hasar alacağı tespit edilmiştir. Bunun üzerine, caminin güçlendirilmesi ve restorasyonu için bir bilim kurulu oluşturulmuş ve ilk etapta Ayasofya’nın bahçesinde bulunan türbelerde restorasyon çalışmalarına başlanmıştır.

1. etap çalışmaları kapsamında türbelerin restorasyonunun ardından, sıbyan mektebi ve muvakkithane gibi diğer tarihi yapıların da restorasyonu gerçekleştirilmiştir. Tamamlanan bu tarihi yapıların projeleri onay sürecinde olup, bu yapıların aslına uygun olarak yenilendiği bildirilmektedir. Ayasofya, 1487 yılındandır varlığını sürdüren bir yapı olarak, bu restorasyon süreci ile geleceğe taşınmayı hedeflemektedir.

2. Bayezid Minaresi’nde Devam Eden Restorasyon

Şubat ayında başlayan 2. etap çalışmalarında ise, Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi’nin Topkapı Sarayı’na bakan bölümünde yer alan 2. Bayezid Minaresi’nde çelik iskele kurulmuştur. Bu restorasyon çalışmaları sırasında tarihi minarenin yapısında çatlak tespit edilmiştir. Çatlak tespiti sonrasında minarenin sökülmesine ve onarım yapılmasına karar verilmiştir. Minarenin yaklaşık 64 metre uzunluğundaki kısmının bilim heyeti tarafından yürütülen çalışmalarda, mevcut malzeme ve örgü tekniğinin daha fazla söküm yapılmasına izin vermediği sonucuna varılmış ve minarenin güçlendirilerek tamamlanacağı belirlenmiştir.

Doğu Cephesindeki Restorasyon Çalışmaları

Ahmet Çeşmesi’ne bakan Ayasofya-i Kebir Camii’nin doğu cephesine de büyük bir iskele kurulmuştur. Bu kapsamda, yaklaşık bir ay içinde cephede bulunan gereksiz sıvaların kaldırılmasına yönelik raspa ve derz açma işlemleri tamamlanması hedeflenmektedir. Niteliksiz sıvaların temizlenmesinin ardından belgeleme işlemleri ve kronolojik analizler yapılaması için laboratuvardan gelen malzeme sonuçları beklenmektedir. Ayrıca, jeoradar yöntemi ile taşıyıcı duvarlar içerisindeki boşluk oranları da tespit edilecektir.

İnşaat mühendisi Keriman Dursun, yapılan çalışmalara dair bilgiler vererek, Ayasofya’da birçok etapta çalışmaların sürdüğünü dile getirmiştir. İlk etapta, caminin genel projelerinin hazırlanmasının yanı sıra türbeler, sıbyan mektebi ve muvakkithane projelerinin büyük kısmının tamamlandığı ifade edilmiştir. İkinci etap çalışmaları kapsamında cephelerdeki restorasyon işlemlerine devam edilmekte ve kuzeydoğu cephesinde yer alan 2. Bayezid Minaresi’nin restorasyonu üzerine yoğunlaşılmaktadır.

Güçlendirme ve Gelecek İçin Planlar

Keriman Dursun, 2. Bayezid Minaresi’ndeki çalışmaların ve güçlendirme kararlarının bilim heyeti ile yapılan görüşmeler ışığında belirlendiğini vurgulamıştır. Durum değerlendirmeleri sonucu, minarenin güçlendirilerek tamamlanacağı kesinlik kazanmıştır. Dursun ayrıca, Cumhuriyet Dönemi’nin en kapsamlı restorasyon çalışmalarının yürütüldüğünü belirtmiş ve bu süreçte yapısal hareket izleme sisteminin kurulmasının planlandığını ifade etmiştir.

Bu sistem, yapının durumu hakkında veriler toplayarak, geçmişte meydana gelen değişikliklerin kaydedilmesine olanak tanıyacaktır. Bin 500 yıllık bu tarihi mirasın, gelecek nesillere sağlam bir şekilde aktarılması hedeflenmektedir. Restorasyon sürecinin tüm aşamaları, özgün yapı unsurlarının korunması ve bilimsel değerlendirmeler ile ilerletilmektedir.

Son