Şam’da Bayram: Emevi Camii’nde Sevinç Gösterisi

0

BEĞENDİM

0

“`html

Beşar Esad rejimi güçleriyle 27 Kasım’dan bu yana çatışan Esad rejimi karşıtı silahlı gruplar, Suriye’deki stratejik öneme sahip Humus ilinde önemli bir zafer kazandıktan sonra Şam’a girmeyi başardı. Muhaliflerin Esad rejimini devirmesi, ülkede bayram havasına neden oldu. Sokaklarda sevinç gösterileri yapılırken, Suriyelilerin toplandığı Şam Emevi Camii’nden tekbir sesleri yükseldi. Yüzbinlerce kişinin akın ederek dualarla kutlama gerçekleştirdiği 1310 yıllık Emevi Camii’nin tarihi ise merak uyandırdı.

Hz. Ömer, Suriye cephesinde mücadele eden İslam ordularının başkumandanlığına Ebu Ubeyde Bin Cerrah’ı getirdi. Ebu Ubeyde Bin Cerrah komutasındaki Müslümanlar, 634-636 yılları arasında Bilad-ı Şam denilen bugünkü Lübnan, Filistin, Suriye ve Ürdün topraklarını Bizans’ı mağlup ederek fethetti. O dönemde bu toprakların merkezi Dımeşk ismiyle anılıyordu. Şimdi ise günümüzdeki Şam olan Dımeşk’e giren Ebu Ubeyde Bin Cerrah, Roma döneminde Jüpiter’e adanmış bir pagan tapınağını ve 391 yılındaki Roma İmparatoru I. Theodosius döneminde dönüştürülen Aziz Yahya Kilisesi’nin bir kısmını cami yapmak için bölgedeki Hristiyanlarla anlaştı. Kilisenin bir bölümü Hristiyanların kullanımına bırakılırken, diğer bölüm ise Müslümanların ibadet etmesi için hazırlandı.

Zamanla bölgede artan Müslüman nüfusu nedeniyle, Müslümanlara ayrılan bölüm yetersiz kaldı. Müslümanların ibadet edebilmesi için kilisenin tamamen yıkılarak camiye dönüştürülmesi kararı alındı. Hristiyan halkın itirazlarına rağmen 6. Emevi Halifesi Velid, kararlı bir duruş sergiledi. 705 yılında inşasına başlanılan cami, 714 yılında tamamlandığında ortaya bir abidevi eser çıktı. Camiyi inşa ederken, bölgedeki mimari tecrübeden yararlanan Emeviler, inşa sürecinde Mescidi-Nebevi’yi örnek aldı. Savaşlar, depremler ve yangınlar gören tarihi cami, birçok badire atlattı. Selçuklu Sultanı Melikşah, Atabey Nureddin Zengi, Memlük Sultanı Kayıtbay, Yavuz Sultan Selim ve Sultan II. Abdülhamid gibi birçok Müslüman sultan, tarihi camiyi restore etti. Emevi Camii, etrafında olan biten tüm kargaşaya rağmen heybetinden bir şey kaybetmedi.

Öte yandan, hadisler ve yerel Şam geleneğine göre, Emevi Camii’nin bir minaresine Hz. İsa’nın kıyamet günü öncesinde gökten ineceği ve Müslümanları bir araya toplayarak bir diriliş gerçekleştireceğine inanılırken, tarih boyunca ihtişamını koruyan cami havadan görüntülendi.

Emevi Camii hakkında konuşan Tarihçi Zafer Bilgi, “Emeviye Camii, Bilad-ı Şam diye Osmanlı döneminde de anılan geniş bölgenin merkezi noktasında bulunan bir mabed. Külliyenin baş kısmında büyük bir cami şerif olarak göze çarpmaktadır. Bilad-ı Şam, Lübnan, Filistin, Suriye ve o civardaki yerin adıdır. Sonrasında Dımeşk diye, bugünkü Şam’a isim verilmiştir. Emevi Camii, Dımeşk’ın merkezi camisi oluyor. Orası, kadim bir kültürün izini barındırıyor. Emeviye Camii, 700’lü yıllardaki camiye dönüştü. Cami olmadan önce Roma döneminde Hz. Yahya Kilisesi olarak bilinen, Romalı Theodosius’un 5. asırda temellerini attığı bir kiliseye yapıldı. Öncesinde bir Jüpiter tapınağıydı ki bu da oldukça ilginç; yani bir tapın