29 Nisan 2025 Salı
Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Çevre, Biyoçeşitlilik ve İklim Değişikliği Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Doğan Yaşar, İzmir’in Karşıyaka ilçesindeki çarpık kentleşmenin sonuçlarının ciddi boyutlarda olduğunu vurguladı. Karşıyaka’da Yamanlar Dağı’nda meydana gelen orman yangını, bu çarpık kentleşmenin sonuçlarından birini teşkil ediyor. Yangın, 17 bina ve binlerce hektarlık ormanı yok ederek, yerleşim alanlarını tehdit etti. Prof. Dr. Yaşar, bu olayın İzmir’de yerleşim alanlarının ormanlık bölgelerin içine kadar sokulduğunu gözler önüne serdiğini belirtti. Eğer rüzgar devam etseydi, Karşıyaka’nın tamamının yangınla karşı karşıya kalabileceğine dikkat çekti.
Yangın, 62,5 saat boyunca kontrol altına alınamadı ve bu süre zarfında ciddi zararlar meydana geldi. Prof. Dr. Yaşar, özellikle yerleşim yerleri ile orman alanları arasında yeterli mesafelerin bulunmaması gerektiğini vurguladı. “Yerleşim yerleri ile ormanlık alanlar arasında en az 100 metre mesafe olmalı. Bunun yanı sıra bu alanlara yangın boruları ve su vanaları yerleştirilmelidir” diyerek, yangın durumunda itfaiyenin gelmesini beklemeden önlem alınması gerektiğini ifade etti. Şehir plancılarının, İzmir’in gelecekteki yerleşim alanlarını, afet tehlikesi göz önünde bulundurularak planlaması gerektiğini belirtti. Prof. Dr. Yaşar, şehirlerin ormanlardan uzak tutulması gerektiğini ve bu noktada savunma vanaları yerleştirerek önlemlerin önceden alınması gerektiğine değindi.
Yangınların nedenlerini inceleyen Prof. Dr. Yaşar, ormana girişin 365 gün yasaklanması gerektiğine inandığını aktardı. Anız yakılmasının yasaklanması, oluşturulan mangal alanları dışında ateş yakılmaması, ve bu tür eylemler için ağır cezaların uygulanması gerektiğinin altını çizdi. Ayrıca, yollarda sigara izmariti atanların da benzer şekilde cezalandırılması gerektiğini söyledi. Bu önlemlerin özellikle yangın tehlikesinin fazla olduğu günlerde dron ile sıkı denetim yapılmasıyla desteklenmesi gerektiğini belirtti. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay’ın ormanlara çöp atılmaması için yazdırdığı devasa panoların, daha etkili bir söylemle “ormanlara girmeyelim” şeklinde değiştirilmesi gerektiğini ifade etti.
Eko sistemin korunması üzerine de yorumlar yapan Prof. Dr. Yaşar, ormanların toplumun ortak mirası olduğunu ve yangınlar sonucunda sadece insanlar için değil, binalar için de can kaybının söz konusu olamayacağını dile getirdi. Başka ağaç türlerinin dikilmesinin yanı sıra, doğanın kendi kendine yenilenmesine de vurgu yaptı. “Yanan ormanlar birkaç yıla yeniden yeşillenecek,” diyen Yaşar, çam ağaçlarının bulunduğu alanda yeniden ağaçlandırılabileceğini ve Yamanlar’ın 10 yıl içerisinde eski haline döneceğine inandığını belirtti. Bu bağlamda, tüm bu önerilerin hayata geçirilmesi gerektiğinin altını çizerek, ekosistemi korumanın ve bu alanda etkin önlemler alınmasının önemini vurguladı. Yangınların yarattığı zararın yalnızca maddi bir kayıp olmadığını, bunun yanında ekosistem üzerindeki etkilerinin de büyük olduğunu belirterek, çevre koruma konusunda daha dikkatli ve sorumlu yaklaşımların önemine dikkat çekti.