29 Nisan 2025 Salı
Karabük’ün Eskipazar ilçesine bağlı Budaklar köyünde yer alan Hadrianopolis Antik Kenti, milattan önce 1’inci yüzyılda kurulduğu düşünülmekte ve milattan sonra 8’inci yüzyıla kadar yerleşim amacıyla kullanıldığı tahmin edilmektedir. Şu anda burada arkeolojik kazı çalışmaları devam etmektedir. Bu çalışmalar, Karabük Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ersin Çelikbaş başkanlığında yürütülmektedir.
Yürütülen kazılar sırasında Hz. Süleyman’ın at üzerinde elinde mızrak ile şeytanı mızrakladığı bir tasvirle resmedilmiş kolye ucu bulunmuştur. Bu kolyenin, milattan sonra 5’inci yüzyıla ait olduğu değerlendirilmekte ve üzerinde “Rabb’imiz kötülüğü yendi” yazısının yer aldığı belirtilmektedir. Doç. Dr. Çelikbaş, bu kolye ucunun önemine dikkat çekerek, Kazı çalışmaları esnasında birçok önemli buluntunun gün yüzüne çıktığını ifade etmiştir. Bulunan bu obje, Anadolu arkeolojisi açısından büyük bir yere sahip olduğunu düşündüklerini belirtmiştir.
Doç. Dr. Çelikbaş, Hadrianopolis bölgesinde gerçekleştirilen kazılar sırasında SDC 3 olarak nitelendirilen bir yapının içerisinde bu buluntunun ortaya çıktığını ifade etti. Bu kolyenin muska olarak kullanıldığı ve her iki tarafında da yazıtlar bulunduğu için önemli olduğunu vurguladı. Kolyenin ön yüzünde Hz. Süleyman’ın bir at üzerinde elinde mızrak ile şeytanı mızraklarken betimlendiğini söyleyen Çelikbaş, Hz. Süleyman’ın hem Yahudilikte hem de İslam dininde önemli bir figür olduğunu hatırlattı. Onun, sadece bir hükümdar değil, aynı zamanda bir peygamber olarak anıldığını belirtti.
Kolye ucunun üzerinde bulunan yazı ile ilgili detaylar veren Çelikbaş, yazının ön yüzünde “Rabb’imiz kötülüğü yendi” ifadesinin, arka yüzünde ise dört meleğin isimlerinin yer aldığını açıkladı. Hz. Süleyman’ın askeri niteliğinin etkisiyle bu kolye ucunun burada bulunmuş olabileceğini vurguladı. Hadrianopolis’te yapılan kazılarda daha önce, milattan önceki dönemlerde var olan süvari birliğinin somut verileri tespit edilmişti. Bu da Hz. Süleyman’a ait atlı birliklerin koruyucusu olarak resmedilmesini anlamlı hale getiriyor.
Doç. Dr. Çelikbaş, erken Bizans dönemine ait olan bu eserin Anadolu topraklarında herhangi bir benzerinin bulunmadığını belirtti. Sadece Kudüs’te bir benzerinin ortaya çıktığını, iki farklı coğrafya arasında bu kadar benzer eserin bulunmasının, Hadrianopolis’in antik dönemde önemli bir din merkezi olduğunu gösterdiğini ifade etti. Eserin yazı fontlarından ve kazılarda elde edilen stratigrafik verilere dayanarak, milattan sonra 5’inci yüzyıl olarak tarihlendirildiğini sözlerine ekledi.
Sonuç olarak, Hadrianopolis Antik Kenti’ndeki arkeolojik kazılar, sadece tarihi açıdan değil, aynı zamanda dini ve kültürel bağlamda da oldukça önemli buluntular vermektedir. Hz. Süleyman’a ait kolye ucu, Anadolu arkeolojisi için nadir bulunan bir örnek olması açısından büyük bir değer taşımaktadır. Çalışmaların devam etmesiyle daha fazla tarihi bilgiye ulaşılması ve bu şekilde Anadolu’nun geçmişine ışık tutulması hedeflenmektedir.