Eylül TÜFE ve Yİ-ÜFE Verileri: Artış ve Düşüşler

0

BEĞENDİM

0

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılı Eylül ayına ait Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerini kamuoyuna açıkladı. Bu verilere göre, 2024 Eylül ayında TÜFE’de önemli bir değişim gözlemlendi. Eylül ayı itibarıyla bir önceki aya kıyasla TÜFE’de %2,97 oranında bir artış yaşandı. Ayrıca, bir önceki yılın Aralık ayına göre artış %35,86 olurken, 2023 yılının aynı dönemine kıyasla ise inovasyonun %49,38 oranında olduğu belirlendi. On iki aylık ortalamalara göre TÜFE değişim oranı ise %63,47 seviyesinde kaydedildi.

Eylül ayında farklı harcama grupları arasında belirgin farklılıklar dikkat çekti. Bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup %26,60 oranıyla ulaştırma olurken, en yüksek artışın gerçekleştiği ana grup ise %97,87 ile konut oldu. Bu duruma göre konut fiyatlarındaki artış, genel enflasyon oranı üzerinde belirleyici bir etkiye sahip olduğu ziyaret edildi.

Ayrıca, 2024 yılı Eylül ayında ana harcama grupları itibarıyla bir önceki aya göre en fazla azalış gösteren grup, % -0,88 ile haberleşme oldu. Buna karşın, en yüksek artışın olduğu alan ise %14,21 ile eğitim olarak tespit edildi. Bu durum, eğitim sektöründeki maliyet artışlarının önemli bir sorun teşkil ettiğini göstermektedir.

TÜFE endeksinde bulunan topluca 143 temel başlıktan, Eylül 2024 itibarıyla 27’sinde bir düşüş meydana gelirken, 6 başlıkta ise herhangi bir değişim gözlemlenmedi. Diğer yandan, 110 temel başlıkta ise artış yaşandı. Bu verilere göre, fiyat artışlarıyla birlikte geniş bir temel mal yelpazesinde ekonomik sıkıntıların devam ettiği anlamına gelmektedir.

Özel kapsamlı tüketici fiyat endeksi verileri de dikkat çekici bir tablo sunuyor. İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç hesaplanan TÜFE değişimi 2024 Eylül ayında %3,22 artış gösterdi. Yıllık bazda bu oran %48,23 olarak kaydedilirken, Aralık 2023’e göre %36,44 artış yaşandı. On iki aylık ortalamada ise %64,74 oranında bir değişim gözlemlendi.

Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) verileri de benzer bir artış trendini gösterdi. Verilere göre, Yİ-ÜFE, 2024 Eylül ayında aylık %1,37 artış gösterdi. Bir önceki yılın Aralık ayına göre artış oranı %25,55 olurken, bir önceki yılın aynı dönemine göre %33,09 oranında bir artış kaydedildi. On iki aylık ortalamalarda ise Yİ-ÜFE %44,81 artış göstermiştir.

Yİ-ÜFE içinde imalat ürünleri de dikkat çekici bir artış gösterdi ve yıllık %33,77 oranında bir yükseliş kaydedildi. Sanayi sektöründe ise madencilik ve taş ocakçılığında %43,59, imalatta %33,77, elektrik ve gaz üretimi ile dağıtımında %17,01 ve su temininde %48,70 oranında artış yaşandı. Bu rakamlar, toplam sanayi için üretim maliyetlerinin arttığını ve bunun sonuca etkide bulunduğunu göstermektedir.

Aylık bazda ise imalat sektöründe %1,25, madencilik ve taş ocakçılığında %1,83, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında %2,28 ile su temininde %1,95 artış sağlandı. Ana sanayi grupları arasında ise ara mallarında %1,27, dayanıklı tüketim mallarında %1,70, dayanıksız tüketim mallarında %1,70, enerji ürünlerinde %0,45 ve sermaye mallarında %1,89 artış oldu. Bu veriler, Türkiye ekonomisindeki enflasyonist baskıların devam ettiğini ve farklı sektörlerin bu duruma uygun olarak fiyatlandırma stratejileri geliştirmeye çalıştığını göstermektedir.